2021 yapımı, Selman Nacar imzalı, klasik bir, küçük yer insanları filmiyle karşı karşıyayız. Fabrikatör çocukların kullandığı Mercedes’in plakasından, Uşak dolaylarında olduğumuzu düşünüyoruz; olmayabilir de ama olması çok mantıklı.
Film, iki erkek kardeş arasında, babadan kalma koca fabrikayı yönetmenin ve yaş farkının getirdiği gerginliği saklayamayan iyi görünümlü ilişkiler ve bir evlilik hikâyesinin geleneksel başlangıç seremonisi üzerine dönecekmiş gibi görünüyor. Derken bir anda “kan parası” filmine dönüşüyor.
Zenginliğin içine doğmuş olmayı hayattaki şansı değil de kazanılmış hakkı olarak gören, millet canıyla, acısıyla uğraşırken bile ön yargılarıyla, çalışanını ezme planları yapan vicdansız bir abi; ailem, oğullarım diye dolanan ama evlat ayrımcılığı yapan, çıbanın başı bir eski zaman babası; hem ailesine hem sevgilisine hem sevgilisinin ailesine hem de emekçi çalışanlarına yaranmaya çalışan ama ne vicdanıyla ne ailesiyle başa çıkabilen, daha yolun başında, hayalleri, idealleri olan sessiz bir küçük kardeş. Kadir, muhtemelen ailenin tek üniversite okumuş çocuğu; bunu, halinden tavrından hissedip, abisine İngilizce tercümanlık yaptığı sahneden anlıyoruz.
Avukat Yasin’de, cuk oturmuş bir avukat tiplemesi görüyoruz. Yasin’in konuşmaları, saçı, sakalı, mağdur yakınıyla konuşma biçimi, ortada hapis cezası alma ihtimali varken hapur hupur börek yemesi, hâkim karşısına çıkarken kendisine gereken yedek gömleklerinden bahsetmesi… Gerçek bir avukat bürosuna gelen bir iş kazası dosyasının incelenişi gizli kamerayla çekilse ancak bu kadar doğal avukat sahneleri çekilirdi, mükemmel gözlem.
Gelelim Kadir’in, sevgilisinin ailesiyle tanışma sahnesine. Babamız, solcu bir kız babası; muhtemelen Alevi. Bunu hem modernite konuşmalarından hem de itinayla seçilmiş saz çalma sahnesinden anlıyoruz. Âşık Mahzuni Şerif’ten bir türkü istiyor babamız; Kadir’se, gerek yengesinin başörtüsünden gerek fabrika duvarlarında gördüğümüz Arapça Allah yazılarından fark ettiğimiz üzere, belli ki Sünni muhafazakâr bir aileden geliyor. Çalmak için, Âşık Veysel’den bir türkü seçiyor; sözlerinden, filmin ana temasını duyuyoruz. Kadir bu konuda da ailesiyle bir zorluk yaşayacaktı belli ki.
Gerek ana karakterler, gerekse yan karakterler olsun, filmdeki herkesin oyunculuğunu çok sağlam buldum. Hastane odasında, mağdurun karısına imzalatılacak dilekçenin okunması esnasında Kadir’in el hareketleri, yaşadığı dil sürçmeleri, mağdurun kardeşinin hafif terslemeyle başlatıp sinkaflı küfre vardırdığı saldırmaları yerinde ve doğaldı.
Filmle ilgili havada kalan bir nokta, Kadir’in suçu üstlenecek kardeş olarak seçilişinin biraz muğlak ve anlamsız oluşu. Ölümlü iş kazasından hukuken, taksirli, bilinçli taksirli ve hatta belki olası kastla iki kardeşin beraber sorumluluğu söz konusu. Kadir’in, yurt dışına kaçırılması onu sorumluluktan kurtarmayacağı gibi; abinin kaçmaması da ona, kamu davası açılmasını engellemeyecektir. Bu tip hususlarda hukukçu danışmanlardan doğru bilgi alınması çok önemli bir gereklilik.
Comments